Σημαντική επιτυχία ερευνητών του Ινστιτούτου Πληροφορικής (ΙΠ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) αποτελεί η έγκριση προτάσεών τους στη Δράση «ΑΡΙΣΤΕΙΑ» της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), η οποία έχει ως βασικό στόχο την υποστήριξη ιδιαίτερα ταλαντούχων ερευνητικών ομάδων στην Ελλάδα, που έχουν να επιδείξουν σημαντικά επιτεύγματα στον τομέα τους και μπορούν να συμβάλλουν στην πρόοδο της επιστημονικής γνώσης και στη διεύρυνση των οριζόντων της. Η κρίση των προτάσεων έγινε από διακεκριμένους επιστήμονες της διεθνούς ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας, με προδιαγραφές παρόμοιες αυτών του European Research Council (ERC). Συνολικά, υποβλήθηκαν 1487 προτάσεις εκ των οποίων εγκρίθηκαν 206 προτάσεις, και από αυτές μόνον 24 προτάσεις εμπίπτουν στο επιστημονικό πεδίο της Επιστήμης Υπολογιστών / Πληροφορικής και των Μαθηματικών / Στατιστικής, στοιχείο που καθιστά την ανάληψη αυτών των έργων ιδιαίτερα τιμητική.

Τα έργα που προτάθηκαν από το ΙΤΕ-ΙΠ και εγκρίθηκαν στον τομέα της Πληροφορικής είναι το CoRLAB και το GreenVM, και αναφέρονται στις ερευνητικές περιοχές των ασύρματων δικτύων και της αρχιτεκτονικής υπολογιστών, αντίστοιχα. Και τα δύο έργα έχουν διάρκεια 36 μήνες και η χρηματοδότηση των έργων της «ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ» γίνεται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ)- Ευρωπαϊκή Ένωση και Εθνικούς Πόρους.

Το έργο CoRLAB θα αναπτύξει μια συστηματική μεθοδολογία για τη μοντελοποίηση, προσομοίωση και ανάλυση αγορών ασύρματης πρόσβασης με αποδοτικό τρόπο, χρησιμοποιώντας τεχνολογικά και οικονομικά κριτήρια. Θα υλοποιηθούν συστήματα που θα δίνουν τη δυνατότητα συλλογής και στατιστικής ανάλυσης ποικίλων δικτυακών δεδομένων, με στόχο την δυναμική αξιολόγηση της απόδοσης παρόχων δικτυακών υπηρεσιών. Οι σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις στην ανάπτυξη έξυπνων ασύρματων δικτύων ενισχύουν την εξάπλωση αγορών ασύρματης πρόσβασης, οι οποίες συγκρινόμενες με τις παραδοσιακές αγορές των κυψελοειδών δικτύων, είναι μεγαλύτερες (σε αριθμό χρηστών, παρόχων, και υπηρεσιών), ετερογενείς (σε σχέση με τις υπηρεσίες και τους χρήστες), δυναμικές (επεκτείνονται, ανάλογα με τις αναμενόμενες απαιτήσεις ενός πληθυσμού), και περίπλοκες. Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι και οι χρήστες καλούνται να παίρνουν συχνά αποφάσεις των οποίων η αποτίμησή (εξαιτίας της πολυπλοκότητας των αγορών) παρουσιάζει ποικίλες υπολογιστικές και θεωρητικές προκλήσεις. Μια καινοτομία της προτεινόμενης έρευνας είναι η ανάπτυξη μιας πολυστρωματικής / κλιμακωτής μεθοδολογίας. Αυτή θα επιτρέπει την επιλογή της κατάλληλης χώρο-χρονικής κλίμακας σύμφωνα με τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης ανάλυσης. Ο στόχος είναι ο έλεγχος της υπολογιστικής αποδοτικότητας σε συνάρτηση με την ακρίβεια της ανάλυσης. Το CoRLAB δίνει έμφαση σε μηχανισμούς που επικεντρώνονται στον χρήστη και σε πρωτότυπα συνεργατικά μοντέλα διαχείρισης των δικτυακών πόρων. Το αποτέλεσμα είναι η ανάδειξη νέων αγορών ασύρματης πρόσβασης και υπηρεσιών που αξιοποιούν τις τεχνολογικές εξελίξεις στα ασύρματα δίκτυα.

Το έργο GreenVM αποσκοπεί στην ανάπτυξη τεχνικών και εργαλείων, όπως γλωσσών προγραμματισμού, συστημάτων χρόνου εκτέλεσης και εικονικών μηχανών, τα οποία θα εκμεταλλεύονται τη χαμηλή κατανάλωση ενέργειας από τέτοιες αρχιτεκτονικές, χωρίς να θυσιάζουν την ευκολία προγραμματισμού και το γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης των παραδοσιακών γλωσσών υψηλού επιπέδου. Πιο συγκεκριμένα, το έργο έχει ως στόχο του την υλοποίηση μιας λειτουργικής εικονικής μηχανής και ενός συστήματος χρόνου εκτέλεσης για τη γλώσσα προγραμματισμού Java, καθώς και ενεργειακά αποδοτικών βιβλιοθηκών από δομές δεδομένων, όλα τα παραπάνω ειδικά σχεδιασμένα για μια πολυπύρηνη αρχιτεκτονική με μερικώς συνεπή κοινόχρηστη μνήμη. Επιπλέον, το έργο θα επεκτείνει την αρχιτεκτονική με κατάλληλους μετρητές ενέργειας και θα χρησιμοποιήσει τις επεκτάσεις αυτές για την αποτίμηση της ενεργειακής απόδοσης του συστήματος που θα σχεδιαστεί. Η κατανάλωση ενέργειας στους πολυπύρηνους επεξεργαστές αποτελεί σημαντικό πρόβλημα. Δυστυχώς, όσο μεγαλώνει το πλήθος των πυρήνων, αυξάνεται δυσανάλογα το ενεργειακό κόστος που απαιτείται για τη διατήρηση της συνέπειας των αντιγράφων των δεδομένων που είναι αποθηκευμένα στις κρυφές μνήμες του συστήματος, δηλαδή για την υποστήριξη συνεπούς κοινόχρηστης μνήμης. Για το λόγο αυτό, η βιομηχανία στρέφεται πλέον προς τη σχεδίαση και ανάπτυξη αρχιτεκτονικών που δεν παρέχουν πλήρη συνέπεια των αντιγράφων αυτών. Τέτοιες αρχιτεκτονικές απαιτούν επιπρόσθετη προγραμματιστική προσπάθεια που θα αντιμετωπίζει επιδέξια σημαντικά θέματα ελέγχου και συγχρονισμού στο επίπεδο της ιεραρχίας της μνήμης και όχι μόνο. Ταυτόχρονα όμως, επιτρέπουν καλύτερη κλιμάκωση και επιτυγχάνουν καλύτερη απόδοση σε ενέργεια.

Πληροφορίες:
Θεοδοσία Μπίτζου
Γραφείο Δημοσιότητας Ινστιτούτου Πληροφορικής,
Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ),
Tηλ. +30 2810391656, Εmail: bitzou.ics.forth.gr